Abrahams dood is de kop boven het hoofdstuk, maar Genesis 25 is door de Bijbelvertalers van het NBG opgedeeld in drie delen:
- Abrahams dood (Gen.25:1-11)
- De zonen van Ismaël (Gen. 25:12-18)
- Esau en Jakob (Gen. 25:19-34)
Een spannend hoofdstuk dus waarin van alles staat te gebeuren!
Abrahams dood
Maar Abraham begint met leven! Het staat er zo eenvoudig, als een korte mededeling, eigenlijk niet belangrijk, er wordt bij mijn weten ook nooit over dit vers gepreekt, en ook al ben ik toch al weer een jaar of 25 christen, ik had er nog nooit van gehoord, of ben het vergeten,
En Abraham nam wederom een vrouw, Ketura geheten.
Hij nam gewoon weer een nieuwe vrouw. Haar naam betekent “wierook”, en dat heeft voor de meeste mensen een prettige, rustgevende associatie. Niet voor iedereen overigens. Toen ik als kind opgroeide in de RK kerk waar wierook van tijd tot tijd uitbundig werd gebruikt, heb ik wel mensen over hun nek zien gaan van de wierook. De rol van Ketura is in de Bijbel beperkt. Zij wordt in 1 Kron. 1:32 “Abrahams bijvrouw” genoemd!
In beide vermeldingen gaat het met name om de zonen die zij Abraham schenkt. Er wordt weleens gezegd dat we overal waar een mannelijke tekst staat, we ook vrouwen in mogen vullen, omdat de Bijbel in een man-georiënteerde tijd geschreven zou zijn. Maar toch worden hier expliciet alleen de zonen genoemd. En dat terwijl het Jood-zijn door wordt gegeven door de moeder, en niet door de vader!
De zes zonen van Ketura zijn de stamvaders van zes volken in het oostelijke deel van Kanaän.
Dood en erfenis
Mogelijk komt de vermelding “bijvrouw” uit 1 Kron. 1:32 als gevolgtrekking op Gen. 25:5, 6 waar staat dat Abraham de zonen van zijn bijvrouwen nog bij leven, dus voor Abrahams dood, met geschenken wegstuurde, “weg van zijn zoon Isaak”, maar dat alles wat hij bezat naar Isaak ging. Hij zond hen richting het Oosten. Het is ook mogelijk dat Abraham al met Ketura getrouwd was toen Sara nog leefde.
Dat vindt ik opmerkelijk, maar aan de andere kant: Aan het westen lag de zee. Maar de volken uit het Oosten spelen straks wel een grote rol in de strijd bij Armageddon. De voorbereidingen daarvoor zijn in volle gang!
Als Abraham 175 is sterft hij. Maar dat staat wel bijzonder omschreven:
En Abraham gaf de geest en stierf in hoge ouderdom, oud en van het leven verzadigd, en hij werd vergaderd tot zijn voorgeslacht.
Jezus gaf ook Zijn geest op het moment dat Hij stierf. Hier zien we dezelfde omschrijving bij Abraham. Ook staat expliciet vermeld dat hij naar zijn voorgeslacht ging. Die term komen we wel vaker tegen bij het overlijden van mensen in de Bijbel. Voor ons is de belofte dat we straks onze geliefden in de Hemel zullen zien, als zij christen waren. Maar nee, ik ga hier nu niet speculeren wie dat dan zijn. Bedenk slechts Mt. 7:14…
Na Abrahams dood wordt hij begraven “in de spelonk van Makpela, in het veld van Efron, de zoon van de Hethiet Sochar, dat tegenover Mamre gelegen is, het veld, dat Abraham van de Hethieten had gekocht; daar werd Abraham begraven, evenals zijn vrouw Sara.”. Een mooie omschrijving. Wij zouden gewoon zeggen dat hij bij zijn vrouw te ruste is gelegd.
De zonen van Ismaël
Na Abrahams dood begraven zijn zonen Isaak en Ismaël hem. Best opmerkelijk omdat Isaak alles had gekregen en Ismaël er met lege handen bij stond. Tegenwoordig zijn dit soort erfenissen zo vaak aanleiding tot scheuringen binnen een familie. Uitgaande van Gen. 25:5, 6 zou je denken dat ook Ismaël tot een zoon van Abrahams bijvrouwen wordt gerekend, maar mogelijk was hij terug gekomen om zijn vader de laatste eer te bewijzen. Of was hij even op bezoek. We weten het niet.
De woonplaats van Isaak is ook opmerkelijk: Lachai-roi. De put waar God tot Hagar kwam (Gen. 16:14). De Bijbel verbindt daar verder echter geen bijzondere betekenis aan, maar voor Ismaël had de put mogelijk wel grote betekenis.
Eerst wordt in één vers gezegd dat God Isaak zegent en in het volgende vers lezen we over de zonen die Ismaël kreeg. Twaalf zonen, die twaalf dorpen, tentenkampen, twaalf vorsten die twaalf volksstammen oprichten.
Op 137-jarige leeftijd ‘geeft Ismaël de geest’ en “werd vergaderd tot zijn voorgeslacht”.
Speculatie
Ismaël speelt in Genesis best een belangrijke rol en wordt gezien als de feitelijke grondlegger van het volk waar later de islam uit voort is gekomen. De strijd tussen Joden en islam vindt feitelijk hier zijn oorsprong, ook al is er van strijd hier nog geen sprake. Het is net een rivier, die begint aan de bron klein en rustig, maar kan onderweg uitgroeien tot een kolkende watermassa.
En hoe moeten we zien dat Ismaël ’tot zijn voorgeslacht’ vergaderd werd. Hij wandelde niet voor Gods aangezicht, zoals Isaak (Gen: 17:18, 19), maar zijn voorgeslacht is wel hetzelfde als van Isaak. Waarschijnlijk ging Ismaël in tot het dodenrijk waar Jezus straks drie dagen verblijft. Maar om hier met zekerheid iets over te zeggen zou een compleet nieuwe studie vergen.
Belangrijkste is dat we zien hoe er twaalf stammen voortkomen uit Ismaël. God doet Zijn belofte gestand dat hij ook Ismaël tot een groot volk zal maken. (Gen. 17:20)
In Gen. 25:18 staan dan wel weer een opmerkelijke uitspraak. De kinderen van Ismaël hebben zich “tegenover al hun broeders” gevestigd. Is dit een eerste aanwijzing voor de latere strijd die eeuwen en eeuwen zal gaan duren?
Isaak (of Esau en Jakob)
In Gen. 25:19 gaan we verder met de geschiedenis van Isaak, zoon van Abraham. Toen Isaak 40 was, trouwde hij met Rebekka (Gen. 25:20; Gen 24:67). Dat had zijn knecht voor Abrahams dood op voorspraak van de Here geregeld. Maar Rebekka, de vrouw die op bijzondere wijze zijn vrouw was geworden (zouden we daar tegenwoordig niet direct Gods Leiding in zien?) was onvruchtbaar. Hoe standvastig zou ons geloof dan blijken te zijn? Of zouden we de Hemel bestoken met vragen en verwijten?
Isaak bidt ook tot God en Hij laat zich verbidden en Rebekka wordt zwanger. (Gen. 25:21). En dan ook nog van een tweeling. En weerbarstige tweeling die al strijd voerden in de baarmoeder. Ze had dus geen makkelijke zwangerschap en bad de Here om een antwoord. Hij zei
Twee volken zijn in uw schoot, en twee natien zullen zich scheiden uit uw lichaam; de ene natie zal sterker zijn dan de andere, en de oudste zal de jongste dienstbaar wezen.
U zegt? De oudste zal de jongste dienstbaar wezen? Dat gaat eigenlijk compleet tegen het eerstgeboorterecht in!
De oudste werd Esau (bet. behaard) genoemd, een rossige baby met veel haar, wat de basis van zijn naam werd. Daarna werd Jakob geboren, zo genoemd omdat hij de hiel van Esau vasthield. De naam betekent “hij die hiel vastgrijpt” of “onderkruiper”. Ik vraag me af of ouders die hun zoon later Jakob noemden, zich dit beseften.
Hele preken
Zijn er geschreven en gesproken over deze twee jongens. En het heeft ook nogal wat impact wat er met hen gebeurt. Wat mij betreft is dit gedeelte van het hoofdstuk belangrijker dan Abrahams dood. Hun geschiedenis beslaat ook meerdere hoofdstukken in Genesis, dus we gaan ze vaker tegen komen! Omdat ik mij aan de hoofdstukindeling wil houden, zal ik me beperken tot wat er in Genesis 25 geschreven staat.
Leiding door het vlees
De meeste mensen kennen de geschiedenis uit Gen. 25:27-34 wel. Slechts een paar verzen, maar weer verzen met een enorme impact op de wereldgeschiedenis! Esau was een man, Jakob een watje (“huiselijk man” (Gen. 25:27)). Isaak had Esau lief, want hij hield van wildbraad en Esau was een strijder en jager. Esau zou van zijn zwaard leven (Gen. 27:40), Jakob leefde eigenlijk altijd van list en bedrog, maar ook dat zal zich tegen hem keren.
Rebekka had Jakob lief, maar er wordt niet vermeld wat de reden daar van was. Beide ouders hadden dus hun lievelingetje.
En dan komt een toch wel herkenbare scène. Esau komt moe van de jacht thuis en sterft van de honger. (Gen. 25:32). Hij is zo moe en heeft zoveel honger dat hij niet beseft wat hij doet als Jakob hem vraagt zijn eerstgeboorterecht te verkopen. Esau reageert voorspelbaar en meent waarschijnlijk niet eens wat hij zegt als hij instemt. Maar listige Jakob laat het hem ook nog een keer zweren, en ook dat doet Esau. Vermoeidheid is een listige vijand!
Laten we maar eerlijk zijn, Jakob maakt natuurlijk op een vreselijk lage manier misbruik van de situatie! Maar in Gen. 25:34 staat dat het ook Esau wel aan wordt gerekend, want ‘hij verachtte het eerstgeboorterecht’, en dat zou ook hem duur komen te staan. Hij liet zich leiden door zijn vlees, door zijn honger!
Eerstgeboorterecht
Het eerstgeboorterecht heeft in onze samenleving niet zoveel meer om het lijf, maar in vroeger tijden was het wel degelijk belangrijk. Het eerstgeboorterecht omvat enerzijds de erfenis. Degene met het eerstgeboorterecht krijgt een dubbele portie ten opzichte van de overige erfgenamen. Maar daarnaast krijgt hij ook de juridische macht binnen de stam of familie. Vermoedelijk heeft de daad van Esau ook tot gevolg dat hij de volgende zegen misliep. (Genesis 27)
In preken wordt wel gesteld dat Esau zijn erfenis misliep, maar dat is slechts ten dele waar. Hij miste zijn dubbele portie.
Samengevat omvat het eerstgeboorterecht
- Leiderschap (de oudste erfgenaam wordt de leider van de stam of familie)
- Rechterlijke macht
- Dubbel deel van de erfenis
Het belang van de eerste wordt voor het eerst met het woord “bekorah” benoemd in Gen. 4:4. Het gaat daarbij om de eerstelingen van zijn kudde. Bij het offer van Kaïn wordt dit dus niet zo benoemd! Gen. 4:4 is dus de eerste aanwijzing van het belang van de eerstgeborene.
De lijn van Jezus
Het eerstgeboorterecht ging dus over van de “man” naar de “nerd”. In heel de geschiedenis van de mensheid werd een type als Esau geliefd, en een type als Jakob veracht. Het is nog zo. Al zien we door de verwijving van onze samenleving wel een kentering ontstaan, maar dat heeft een andere reden en een heel andere geestelijke oorzaak. Geen positieve!
Maar… uit Jakob komen wel de 12 stammen voort en uiteindelijk Jezus.
Menselijk gezien is Jezus natuurlijk ook een anti-held, en dat was ook precies de bedoeling van God. Hij is het tegenovergestelde van de grote heersers die met macht en geweld regeerden, maar uiteindelijk is Hij wel Degene geweest met de grootste impact op de hele wereldgeschiedenis, en dan weten we dat het beste zelfs nog moet gaan komen!
Een bekende uitspraak is ook “De pen is machtiger dan het zwaard”. En in feite is Jezus daar het levende bewijs van. Geen enkele machthebber die met geweld, angst, intimidatie, oftewel “het zwaard” regeerde heeft ook maar bij benadering een impact op de wereldgeschiedenis gehad die Jezus nog steeds heeft. Nog steeds veranderen levens door Zijn Liefde.
En we zien ook in de geschiedenis dat alle rijken die gebouwd zijn op angst, onderdrukking en geweld, ten onder gaan. Alleen de rijken gebouwd op liefde zullen blijven bestaan! Het Joodse volk is daar een prachtig voorbeeld van! Er is geen enkel ander volk wat zo multicultureel is als het Joodse volk, en toch is het het enige volk wat zulke grote verdrukkingen en vervolgingen al die eeuwen lang heeft overleefd!
Voor vandaag
Abrahams dood was het eerste deel van het hoofdstuk, maar voor mij springt iets anders er veel groter uit. Het eerstgeboorterecht verkocht voor een kop soep… Doen wij tegenwoordig niet vaak iets vergelijkbaars? Verkopen wij de vrede van God niet voor het tijdelijke genot van het vlees? Ook al is het overgoten met een heerlijke christelijke saus. Een zoveelste conferentie (waarop de Here altijd zo krachtig werkt dat het christendom in Nederland inmiddels is gedecimeerd), een zoveelste “beweging van de Here”, een zoveelste “vervulling”, de zoveelste “golf”, noem maar op. Profetieën van voorspoed en overwinning. Misschien klink ik nu erg sceptisch, maar ik heb diverse keren specifiek horen profeteren dat de Here Nederland NU, of in <vul het jaartal maar in> rijkelijk gaat zegenen. Financieel uiteraard, maar ook met een nationale opwekking. En toch neemt het percentage christenen elk jaar weer een beetje af. Zouden we dan toch langzaam 2 Tess. 2:3 in vervulling zien gaan?
“God heeft altijd het goede met ons voor”, hoor ik weleens zeggen, gevolgd door een menselijke invulling van “goed”. Maar hoe zit het dan met “Mijn genade is u genoeg”? De “doorn in het vlees”? En “alle dingen doet medewerken ten goede…”? Alle dingen kunnen dus ook menselijk gezien negatieve dingen zijn. We kennen prachtige vergelijkingen over het polijsten van diamanten, maar we vergeten het liefst dat er bij dat polijsten ook veel van de oorspronkelijke diamant verloren gaat. Dat polijsten pijn doet, het is een schurend proces.
Mensen
Hoeveel christenen kent u die leven vanuit de eenvoudige vrede met de Here en zo zware stormen in hun leven doorstaan? Die, als Jakob, worstelen met de Here, een worsteling die nodig was omdat hij nou niet netjes leefde onder zijn “nerd”-sausje, en die zijn broer het eerstgeboorterecht op achterbakse wijze aftroggelde. Mensen die zeggen, toegeven dat het inderdaad zwaar is en niet altijd meevalt, maar dat ze het oog op de Here gericht houden omdat Hij hun enige hoop op verlossing en verlichting is? Die misschien weleens gehavend uit de strijd komen, maar dat er graag voor over hebben, omdat het hun beter maakt als mens?
Mensen die niet altijd op zoek zijn naar ‘de grote dingen die God in hun leven wil doen’, en waar dan vervolgens niets van blijkt, behalve dat ze zeggen dat ze zich altijd gezegend voelen. Dan voel ik me soms weleens een loser. U mag het rustig weten. Ik weet voor 100% zeker dat God bestaat, dat Jezus voor mijn zonden heeft moeten sterven, en dat Zijn Werk aan het Kruis mijn enige sleutel tot de Hemel is. Van mijzelf doe ik niet veel goeds.
Echtheid
Persoonlijk heb ik niet veel meer met de mooi gepolijste praiseconcerten. Met de alleen maar halleluja-predikers. Het is allemaal een lege schil, maar we moeten tot de kern komen. Die lege schil past prima in de wereld, die vol is van gepolijste, witgekalkte graven. We hebben God nodig die weer leven blaast in de dorre doodsbeenderen in dat witgekalkte graf. En nee, ik heb dus ook niets met de alleen maar “hel en verdoemenis”-predikers. Beide kanten belichten slechts één kant van de zaak!
Een paar weken geleden kwam ik een afbeelding tegen die dit wel heel mooi weergeeft. Van de buitenkant lijkt alles zo mooi, maar hoe is het van binnen?
De wereld wordt steeds meer schijn en de roep om echtheid steeds sterker. Ook op social media, die helemaal niet zo social is, maar eerder a-social of anti-social. Sterretjes met miljoenen jonge volgertjes laten 50 foto’s nemen om die ene mooie, “Insta-waardige” foto, te kunnen publiceren. Maar niemand ziet hen ooit als ze net met verward haar uit bed komen rollen.
Of de foto’s blijken achteraf gephotoshopt. Dan vallen ze door de mand omdat ze foto’s plaatsen waarvan de belichting niet klopt, de schaduwen elkaar tegenspreken of de tijdstippen niet kunnen kloppen. Kortom: Het is allemaal fake. Witgekalkte graven, want het is allemaal één grote leugen!
Witgekalkte graven
De roep om meer echtheid kan twee kanten op gaan. Of we krijgen een platvoerse, vieze “echtheid” waarin de mens der zonde zich openbaart, of we krijgen een echtheid van wedergeboren christenen die zich kwetsbaar op durven te stellen. Ik geloof dat die twee bewegingen naast elkaar gaan ontstaan, of al aan het ontstaan zijn! Gisteravond werd er weer driftig op facebook gepost dat een pedofiel op NPO 1 openlijk had gepleit voor acceptatie. Dit heb ik jaren geleden al voorspeld, en nee, ik ben vast geen profeet, maar het is gewoon rationeel te overdenken. Als homoseksualiteit geaccepteerd wordt, dan hebben we twee mogelijkheden die het meest voor de hand liggen: pedoseksualiteit of bestialiteit. Natuurlijk zijn er nog meer afwijkingen, maar die zijn nog steeds niet echt in het openbaar actief, dus de kans dat die opeens naar de voorgrond springen leek me niet zo groot.
Het is dus pedoseksualiteit aan het worden. En ook daar weer zeg ik: Witgekalkte graven. Met een door de homobeweging geplaveid pad kan dit weleens sneller gaan dan menigeen denkt. De redenatie die men gebruikt is hetzelfde, dus al snel zal de vraag ontstaan dat als dit voor homoseksuelen geldt, het dus ook voor pedoseksuelen zo is.
Maar laten we ook in het christendom uitermate voorzichtig zijn. We kennen vele voorbeelden, waarbij dit één van de laatste is.
Heiligheid
Aan de andere kant gaan we een beweging zien die zich steeds verder van dit soort dingen distantieert, zoals in Op. 22:11 beschreven staat. De kans dat de übercharismatische beweging daarbij hoort acht ik uitermate klein omdat daar nu al allerlei wereldse en occulte invloeden met open armen worden ontvangen. Zelfs islamitische mystici worden aangehaald! Wees dus op uw hoede en blijft dicht bij het Woord! Blijf heel dicht bij het Woord, want er gaat een steeds sterker zuigende werking uit van al deze dingen.
Profetieën kennen vaak een voorafschaduwing voor ze werkelijk in vervulling gaan. Is dat wat we hier zien gebeuren?
Nog geen reacties