Abraham beproefd. Een lastig hoofdstuk. Niet zozeer theologisch, maar veel vaders hebben toch opeens het gevoel dat ze in de schoenen van Abraham staan, wat een beproeving. Het is ook een hoofdstuk wat veel ongelovigen aangrijpen om af te kunnen geven op God. “Hoe kan een liefdevolle God nou van je vragen je eigen zoon te offeren aan Hem? Dat is bizar en wreed!”
Het eerste vers zegt ook letterlijk dat God Abraham op de proef stelde. Als postmoderne christenen uit de de 21e eeuw, de eeuw waarin we comfortabel, van alle gemakken voorzien, leven, zien we beproeving liever niet en ik hoor het sommige christenen al bij het minste of geringste roepen. Misschien mooi om ze even op dit hoofdstuk te wijzen!
Stel je voor. Je bent 100 geweest, hebt 30 jaar moeten wachten op de vervulling van de belofte van een eigen zoon met je vrouw, en nu die zoon er eindelijk is vraagt God “even” of je hem aan Hem wilt offeren. Gods afschuw over mensenoffers was toen nog niet bekend, dat komt pas later, dus daar kon Abraham zich nu niet op beroepen.
Beeld van Jezus
In Gen. 22:2 staan een aantal opmerkelijke dingen benoemd! Dingen die ongelovigen zo vaak over het hoofd zien.
Neem toch uw zoon, uw enige, die gij liefhebt, Isaak, en ga naar het land Moria, en offer hem daar tot een brandoffer op een der bergen die Ik u noemen zal.
Dit hele vers is een voorafschaduwing van Jezus!
- Uw zoon: Jezus is de Zoon van God;
- De enige: Jezus is de Enige Zoon van God
- Die gij liefhebt: God heeft Jezus lief (Lc. 3:22)
- Moria: Hier wordt het land Moria genoemd, maar het ook een berg aan de oostzijde van Jeruzalem waar Salomo de tempel bouwde.
- Brandoffer: Jezus werd niet als brandoffer geofferd, maar wel geofferd op of bij een berg (Golgotha)
Het woord wat vertaald is met “land” heeft meer betekenissen. Het kan variëren van een stuk grond tot de hele aarde.
Maar we zien in dit hele hoofdstuk de lijdensweg van Jezus beschreven.
Strijd
We lezen niets over de strijd die Abraham ongetwijfeld gehad moet hebben. Maar Abraham aarzelt weer niet en zadelde de volgende morgen zijn ezel en nam twee knechten en zijn zoon mee. Hij kloofde hout en ging op weg richting Moria.
Als ik over dit vers nadenk, dan weet ik gelijk zeker dat ik dat niet zou kunnen. Ik zou, zodra ik wakker was, heel anders reageren. Ik zou het naast me neerleggen en beredeneren dat God me geen zoon gegeven zou kunnen hebben om die vervolgens weer te moeten doden. En na het offer van Jezus is dat ook nog eens een geldig argument! Nu leefde Sara nog, dus je zou kunnen bedenken dat er dan wel weer een andere zoon zou komen. Per slot van rekening was God ook min of meer opnieuw begonnen met Noach. Die geschiedenis kende Abraham natuurlijk ook wel, dus misschien…
Noach was natuurlijk wel een geloofsheld voor Abraham. Je zult maar opdracht krijgen om iets onmogelijks te doen. Een compleet schip van meer dan 300 meter lang bouwen op droog land omdat God heeft gezegd dat er een zondvloed komt. Een klusje van 120 jaar… 120 jaar lang bespot door de mensen om hem heen. Je zou hem tegenwoordig als geestesziek beschouwen.
Dus als God dat aan Noach vroeg, en Noach Hem gehoorzaam was, zou je dan achter willen blijven? God had een zoon beloofd, dan moest Hij toch ook wel met een oplossing komen?
Ik vermoed dat Abraham die nacht, en de nachten er na, weinig geslapen, maar veel gepiekerd en gebeden heeft.
Moria
Maar hij ging. Met zoon, knechten en ezel. In Gen. 22:4 staat iets opmerkelijks:
Toen Abraham op de derde dag zijn ogen opsloeg, zag hij die plaats in de verte.
Ik kan het me goed voorstellen dat Abraham inderdaad een dag of drie naar de grond heeft lopen staren. Biddend en strijdend met God wat hij hier nou weer van moest denken. Drie dagen, de tijd dat Jezus in het graf lag. “Nedergedaald ter helle”, zegt een geloofsbelijdenis. Deze drie dagen moet voor Abraham toch ook iets van een hel geweest zijn?
Maar na drie dagen had hij zich er blijkbaar bij neergelegd, of had God hem iets op zijn hart gelegd. We weten het niet, het staat er niet, maar hij keek eindelijk op en zag Moria.
Moria betekent “door JHWH uitgekozen”. Abraham zag het land dat God uit had gekozen in de verte liggen.
Waar is het lam?
Abraham zegt tegen zijn knechten dat ze moeten wachten waar ze zijn en gaat samen met zijn zoon verder. Ook de ezel blijft achter. Jezus reed toen Hij de laatste keer Jeruzalem binnen reed op een ezel.
Abraham legt het hout voor het brandoffer op Isaak, nam een mes mee, en zij trokken samen verder. Ziet u de overeenkomst met Jezus die Zelf Zijn kruis naar Golgotha moest dragen?
En dan stelt Isaak een opmerkelijke vraag. Hij zal er in die dagen dat zij op reis waren misschien niet zo veel over na hebben gedacht, maar nu zijn alle voorbereidingen voor het brandoffer klaar, op één dingetje na.
Hier is het vuur en het hout, maar waar is het lam ten brandoffer?
Jezus is “Het Lam Gods”, dus ook hier zien we weer een voorafschaduwing van Hem!
Het is een logische vraag, maar Abraham geeft een opmerkelijk antwoord:
God zal Zichzelf voorzien van een lam ten brandoffer, mijn zoon.
Ook hier ligt weer een diepe betekenis in. De mens kon zichzelf niet verlossen, KAN zichzelf niet verlossen. De schuld van de zonde is zo groot, dat geen enkel menselijk offer ooit afdoende zou zijn om verzoening tot stand te brengen! God moest Zichzelf voorzien van een Lam! Daarom gaf Hij zijn eigen Zoon als offer voor onze zonde.
Laat dit besef eens diep doordringen vandaag. Enige wat wij nog moeten en kunnen doen is erkennen dat wij zondig zijn en zelf niet voor onze verlossing kunnen zorgen, dus Zijn offer accepteren als verzoening voor onze zonden. Zonde belijden, je er van bekeren en Zijn offer aannemen. Het door Hemzelf gegeven offer.
Samen verder
Ik heb geen idee hoe Abraham bij die wijsheid kwam, of dat hij het alleen zei om zijn zoon gerust te stellen. Als die er vandoor zou gaan omdat hij niet geofferd zou willen worden, dan had Abraham op zijn leeftijd natuurlijk ook een serieus probleem.
Maar dan is het wel weer opmerkelijk dat Isaak zich in Gen. 22:9 blijkbaar gewillig vast liet binden en op het altaar liet leggen. Er was nog steeds geen lam in zicht.
In Gen. 22:10 staat dat Abraham zijn arm uitstrekte om zijn zoon te slachten. Het kan toch haast niet anders dan dat hij dat met tranen in zijn ogen deed? Een steen op zijn maag, een brok in zijn keel! Wat een strijd moet dat geweest zijn!
God grijpt in!
We zien het wel vaker. Ook in ons leven. God grijpt vaak pas op het allerlaatste moment in. Niet altijd, ook heel vaak zelfs niet, dus maak hier geen dogma van, maar het levert wel de mooiste getuigenissen op dat God op ELK moment in staat is om nog in te grijpen.
We zien dat God op het allerlaatste moment komt met de verlossing voor Abraham en Isaak en inderdaad voorziet in een brandoffer.
Er is een essentieel verschil tussen de periode van het Oude en het Nieuwe Verbond. In het Oude Verbond woonde de Heilige Geest nog niet in de mensen. Het contact met God verliep dus op een andere manier dan nu, na de uitstorting van de Heilige Geest. We zien bij die uitstorting ook een grote verandering in de mensen die dat mee maken plaatsvinden.
Was dit Gods geloofstest van het Oude Verbond? Test Hij van tijd tot tijd ons geloof ook nu niet? Zij het dan op een andere manier? Iedere christen weet dat mensenoffers niet naar Gods Wil zijn. Na het offer van Jezus zijn offers helemaal niet meer nodig, dus ook dierenoffers niet!
In Gen. 22:13, 14 lezen we hoe God voorzag in een offerlam en Abraham dit offerde in plaats van zijn zoon. God had die optie niet. Het enige Offer wat heilig genoeg was om alle zonde van de wereld te dragen was Zijn eigen Zoon. Een dier kon dat niet. Omdat de zonde door een heilig mens (Adam had geen zonde tot de zondeval!) in de wereld was gekomen, kon de zonde ook alleen door een heilig Mens weer worden opgelost.
En omdat geen enkel mens na de zonde heilig genoeg was, kon alleen Hijzelf in een Offer voorzien om van die zondelast af te komen!
Babies, kinderen, onschuldig?
Het is tegenwoordig een algemeen geaccepteerde stelling dat babies onschuldig geboren zouden worden, maar dat is helemaal niet zo! De Bijbel leert iets anders, en elke ouder die er even over nadenkt weet ook dat het zo is. Je hoeft een kind niet te leren om ruzie te maken, maar het kost veel inspanning om ze te leren delen tijdens hun spel. “Mijn”, is een veel gehoord woord als twee kleine kindjes samen spelen, dus hoezo onschuldig?
Liegen zit er ook al ingegoten. Ik heb nog nooit een ouder horen vertellen hoeveel moeite het wel niet heeft gekost om hun kind te leren liegen, maar andersom hoor ik regelmatig. “Ze kunnen liegen alsof het gedrukt staat!” Helemaal als ze wat ouder worden, te laat thuiskomen en zo…
Ongehoorzaamheid aanleren kost ook verbazingwekkend weinig moeite, maar gehoorzaamheid, eerbied en respect voor jouw als ouder des te meer!
Jeff Allen (komiek) heeft een punt in deze sketch.
Grappig gebracht, maar het maakt wel duidelijk dat kinderen niet onschuldig geboren worden.
Beloning
Gen. 22:14…
Op de berg des Heren zal er in voorzien worden
Op Golgotha is er in voorzien. Er is in voorzien dat wij vrij kunnen worden van onze zonden. We worden gewassen en onze zonden worden vergeven. Zijn we er dan? Nee, dat niet. Lees de uitleg die Jezus geeft als Hij de voeten van zijn discipelen wast. We leven in de wereld, we komen dus dagelijks in aanraking met zonde, en zondigen ook zelf. Daarom moeten we, ook al zijn we geheel gewassen, nog steeds iedere avond onze voeten wassen om weer geheel schoon te worden.
De beloning van Abraham. Welvaartsevangelisten wijzen er maar al te graag op hoe rijk Abraham was, maar hier staat wat zijn beloning, zijn zegening in hield:
Ik zweer bij Mijzelf, luidt het woord des HEREN: omdat gij dit gedaan hebt, en uw zoon, uw enige, Mij niet onthouden hebt, zal Ik u rijkelijk zegenen, en uw nageslacht zeer talrijk maken, als de sterren des hemels en als het zand aan de oever der zee, en uw nageslacht zal de poort zijner vijanden in bezit nemen. En met uw nageslacht zullen alle volken der aarde gezegend worden, omdat gij naar mijn stem gehoord hebt.
Gen. 22:16-18
Nageslacht. Veel nageslacht. Heel veel nageslacht. Dat was de beloning voor Abraham.
Kritiek
Eeuwenlang waren er ongelovigen die in deze tekst iets lazen om hun ongeloof te bevestigen.
Als de sterren des hemels, als het zand aan de oever der zee
Dat kan niet kloppen, want de sterren kon je tellen. Het zand aan de oever van een zee niet, dus hier stond onzin!
Maar, feitelijk is dit een bewijs voor de grootheid van God. Inmiddels weten we namelijk dat er veel en veel meer sterren zijn dan de paar die wij zien als we ’s avonds naar buiten kijken. Zelfs ontelbaar veel meer dan wat we zien als we op een pikdonkere nacht in een woestijn zonder lichtvervuiling staan. Met onze telescopen zien we al haast oneindig veel meer sterren dan we met het blote oog kunnen zien, en dan nog kunnen we maar een fractie van het werkelijke aantal zien!
De Bijbel beschrijft hier dus een waarheid die pas eeuwen later door menselijke wetenschap bevestigt kon worden!
En de belofte aan Abraham wordt vervuld. Er worden nog steeds nakomelingen van hem geboren en de hele wereld wordt momenteel door het land Israël gezegend! Grote wetenschappelijke ontdekkingen komen uit Israël. Baanbrekende medische technieken en inzichten. Vooruitstrevende technieken, methoden en oplossingen voor problemen waar de wereld al heel lang mee worstelt.
Berseba
Gen. 22:19 heb ik niet echt een verklaring voor, want in Gen. 21:33 staat al dat Abraham in Berseba ging wonen, dus eigenlijk ging hij gewoon naar huis, met zijn zoon, knechten en ezel.
In Gen. 22:20-24 zien we hoe de belofte zijn vervulling begint te krijgen als familieleden van Abraham kinderen krijgen. Het begin van een groot volk. Een volk wat tegen alle verdrukking en vijandschap in, nog steeds bestaat! Alleen dat is al bijzonder, een vervulling van Gods beloften, want het Joodse volk is het enige volk wat ondanks zoveel vijandschap, verdrukking, vervolging en pogingen tot genocide, nog steeds bestaat!
Voor vandaag
Eigenlijk heb ik de meeste lessen die ik vandaag uit dit hoofdstuk haal al in de bovenstaande tekst geschreven. Misschien is het een idee om die nog eens voor u zelf op te schrijven. Haalt u er meer uit, mail ons dan (het reactieformulier lijkt niet te werken op het moment dat ik dit schrijf!) en dan kunnen we die toevoegen.
Nog geen reacties