Mozes, onze leraar

Dit artikel is een vertaling van een artikel wat het Joodse standpunt ten aanzien van Pascha en Mozes weergeeft.

Het is in dit seizoen, als de lente tot bloei komt in het land van Israël, dat de uittocht van de Israëlieten uit Egypte plaatsvond. Elk jaar wordt dit evenement tijdens Pascha gevierd als het ultieme evenement van de hele Bijbel.* Jaar na jaar zitten miljoenen aan de tafel om het ritueel van de Seder uit te voeren en daarmee de bevrijding van honderdduizenden slaven uit het duivelse Egyptische rijk te herdenken.

Dit is de bevrijding die uitdrukking gaf aan een revolutie die de oude wereld schokte, en waarvan de echo’s nog steeds zichtbaar zijn in de diverse strijden voor vrijheid over de hele wereld. Duizenden jaren later, in Europa, Amerika en Afrika.

Terwijl families over de hele wereld rond de Paschatafel zitten, vertellen we over de uittocht uit Egypte, over de enorme wonderen die de mensen van Israël mee maakten, en over de plicht van elk mens om zichzelf te zien alsof Egypte verlaten hebben – veranderend van een staat van gevangenschap naar vrijheid.

Maar terwijl we het verhaal van de reis van de Israëlieten naar vrijheid steeds opnieuw vertellen, is er één figuur die we nooit noemen. Die van Mozes, onze leraar, de trouwe afgezant die de Bijbel “een man van God” noemt. Dit is de man die de revolutie op zijn schouders droeg, die de roep van God beantwoordde en zijn eigen leven in de waagschaal stelde. Die terugkeerde naar zijn lijdende volk en hen van Egypte bevrijdde.

De herder, die opgroeide in het paleis van Farao, die verbannen werd naar Midian, en die toen terugkeerde van zijn eigen wil om de confrontatie met Farao aan te gaan en zijn mensen 40 jaar lang door de woestijn te leiden. Ondanks dit alles mocht aan het einde van zijn leven de bestemming van zijn dromen, het beloofde land, niet binnen gaan.

Dit is de man die tijdens de Pascha Seder niet wordt genoemd. Het zou kunnen dat de reden is dat Mozes degene is die, meer dan enig ander mens, het doel van zijn leven voor zijn eigen wil zette, wiens hele zijn was toegewijd aan het dienen van God, die met zijn hele leven tegen God en de heilige roeping zei “Hineni” (Hier ben ik).

* Voor christenen is uiteraard het werk van Jezus aan het Kruis het “ultieme evenement van de hele Bijbel”.