Een prangende vraag voor velen in deze tijd. Anderen doen alsof het voor hen duidelijk zou zijn, maar in de praktijk zijn ze dan weer hypocriet. Een lastige vraag. Op zoek naar een antwoord…
De hele discussie laait keer op keer op. Rond het coronabeleid, rond de protesten, rond de boerenprotesten, elke keer is er wel een nieuwe gelegenheid om andersdenkenden met deze tekst om de oren te slaan.
Maar ook het vijfde gebod werd onlangs uit de kast gehaald om gehoorzaamheid aan de overheid af te dwingen, dus daar wil ik eerst even kort naar kijken.
Het vijfde gebod
Het vijfde gebod zegt letterlijk: Eert uw vader en uw moeder. Opeens werd echter dit gebod betrokken in een discussie over het gehoorzamen van de overheid, door de Heidelbergse catechismus die dit gebod ook doortrekt naar overheden.
Wat staat er in het vijfde gebod?
“Eert uw vader en uw moeder.”
Dat er dan een hele reeks van menselijke invulling bij verzonnen wordt is leuk, maar dat is NIET wat er staat! Het vijfde gebod wordt dus helemaal niet overtreden in dit geval.
Het vijfde gebod is mijns inziens dan ook niet van toepassing op gehoorzaam zijn aan de overheid.
Romeinen 13
Romeinen 13:1-7 is één van de meest aangehaalde teksten en lijkt op het eerste gezicht ook legitiem. Voor sommigen staat de tekst niet eens ter discussie, maar is duidelijk en glashelder. Maar is dat wel zo? Waarom hielden noch Jezus, noch de discipelen zich er dan aan?
De discipelen kregen meerdere keren de opdracht om te zwijgen, maar weigerden dat. Ze bleven het Evangelie verkondigen, zieken genezen en samenkomen.
De tekst uit Romeinen 13 geschreven in een periode dat de christenen in vrede leefden onder het bestuur van Nero. Er was dus geen enkele reden om tegen de overheid in te gaan. Het gebed dat we voor de overheid moeten bidden zodat we in rust en vrede kunnen leven was immers verhoord.
Maar dat was voor de grote brand in Rome. Na de grote brand waren de christenen opeens de zondebok en werden heftig vervolgd. Toen werd de situatie dus volkomen anders en leefden christenen opeens niet meer in rust en vrede. Ze werden wreed vervolgd en als menselijke toortsen op palen gespiest en in brand gestoken.
In een ander artikel ga ik dieper op Romeinen 13 in.
Wreedheden verdedigd
John C. O’Neill schreef in 1975
Deze zeven verzen hebben in de christelijke wereld meer ellende en lijden veroorzaakt dan welke andere zeven verzen in het Nieuwe Testament dan ook. Ze hebben tirannen een vrijbrief gegeven. De kerk heeft zich geroepen gevoeld tirannen te steunen omdat Romeinen 13 in de canon staat.
John C. O’Neill (1975)
En we zien het nog. Op social media zijn er christenen die anderen er fel van langs geven omdat ze de overheid niet zouden gehoorzamen. Onlangs zei iemand op facebook naar aanleiding van de boerenprotesten vrijwel hetzelfde als wat Luther in 1525 tegen de boeren zei:
Dat de overheid slecht en onrechtvaardig is biedt geen excuus voor opstand en oproer
Luther (1525)
Zelfs het nazisme werd op basis van Romeinen 13 verdedigd en er werden in 1933 hakenkruizen op de Berlijnse kerken geplaatst. Zo zijn er door de geschiedenis nog veel meer voorbeelden, dus tot in onze moderne tijd aan toe!
In juni 2018 werd door Jeff Sessions, minister van justitie in de VS, deze tekst nog aangehaald om het door democrats geïnitieerde beleid van scheiding van ouders en kinderen van illegale immigranten, te verdedigen. Melania Trump heeft zich vanaf het eerste moment hard gemaakt voor beëindiging van deze praktijken.
Paulus werkelijke bedoeling
Was het de bedoeling van Paulus om zo eenvoudig en dogmatisch alles met een paar zinnen vast te leggen? Christenen die deze tekst aanhalen doen het wel zo voorkomen, maar waarom schrijft Paulus dan een paar hoofdstukken eerder over de Egyptische farao, dus Paulus wil zeker niet zeggen dat alle macht ook goed is.
De uitspraak dat het gezag bij God vandaan komt lijkt er meer op te duiden dat Paulus wilde stellen dat God alles in Zijn hand heeft. God liet bij Job ook veel toe, maar nergens staat dat de satan goed was en hij kon ook nooit verder gaan dan God hem toeliet te gaan. En toch staat hij bekend als de wereldbeheerser deze duisternis, dus een overheid.
Zou Paulus dan daadwerkelijk bedoelen dat we hem ook moeten gehoorzamen?
Openbaring 13
We leven in dezelfde dagen als in Noach’s tijd. We stevenen razendsnel op Openbaring 13 af. De vervulling van profetieën gaat meestal gepaard met tekenen vooraf die nog niet de echte vervulling zijn, maar die als signalen dienen om ons er op te wijzen dat de tijd van de vervulling van een profetie dichterbij komt.
Het gaat wat ver om nu helemaal op de tijd van Noach in te gaan, maar als je de Bijbel en de actualiteit goed bestudeert, dan gaan de overeenkomsten heel veel verder dan “huwen en ten huwelijk geven”
Hypocrisie
De meeste christenen die dogmatisch vasthouden aan de stelling in Romeinen 13, vinden de verzetshelden van weleer helden. En toch gingen deze verzetsstrijders zelfs met geweld tegen de toenmalige overheid in. Dat zou dan de Duitse overheid geweest zijn, want als elke overheid door God ingesteld zou zijn, dan zou die consequentie er toch ook aan vast moeten hangen.
Recenter nog was dezelfde discussie over het verzet van vrouwen in Iran. Zij protesteerden tegen de verplichting van de hoofddoek en stonden massaal ongesluierd op een plein in Teheran. Dat wordt door Romeinen 13 christenen dan opeens wel beloond met een “like”, hoewel het volledig tegen de door hen gestelde overheid ingaat.
De enige reactie op mijn vraag was “Dat jij het verschil tussen de situatie in Iran en Nederland niet begrijpt is jouw probleem”. Maar wat voor verschil is er dan feitelijk? Het enige verschil is feitelijk dat het dragen van een boerka of hijab door deze christenen niet ondersteund wordt. Maar is hypocrisie, want het zijn wel de wetten van het land, een punt waar ze dan hier maar weer al te graag naar verwijzen.
Overheid 2022
En ander interessant standpunt wat ik las is dat de ‘overheid’ in Paulus tijd iets heel anders was dan de ‘overheid’ van nu. Destijds was de verdeling tussen machthebbers en onderdanen duidelijk en vanzelfsprekend. Tegenwoordig geldt die vanzelfsprekendheid niet meer. Democratie is altijd “we, the people” genoemd. Burgers die hun eigen regering vormen door te stemmen op volksvertegenwoordigers.
Hoewel over dat laatste de laatste tijd het nodige gezegd kan worden, is dat officieel nog wel de basis van onze overheid. Dat de praktijk vaak wat anders laat zien – onder meer in de vorm van diverse “schandalen” – is een teken dat de democratie afzwakt.
Maar omdat onze regering in theorie gebonden is aan duidelijke regels en normen is elk beroep op Romeinen 13 verdacht. De overheid is in een democratie altijd en op elk moment verantwoording aan de burger verschuldigd! Dat is dus op geen enkele manier te vergelijken met de overheid in de tijd van Paulus.
Meegaan of verzetten?
“We moeten de overheid gehoorzamen zolang die niet tegen God in gaat” is dan een veelgehoorde stelling. Maar moeten we ons dan nu ook niet verzetten tegen een overheid die op vrijwel ALLE vlakken tegen God in gaat?
Hoe kun je als christen een overheid verdedigen die het homohuwelijk rechtsgeldig verklaarde? Of die jouw lichaam ziet als wandelend onderdelenmagazijn? Die liegt over de veiligheid van een vaccin? Die ook nog eens miljarden laat verdwijnen? Die zich niet inzet voor de voedselzekerheid van haar burgers, die actief meewerkt aan de ontwikkeling van een totalitaire staat, insectenfarms opent, een groot deel van de burgers in armoede stort, en nog veel meer.
Het wordt tijd dat we gaan beseffen dat in deze dagen Openbaring 13 vele malen actueler is dan Romeinen 13. En in Openbaring wordt openlijk gewaarschuwd voor al te veel gehoorzaamheid aan de overheid…
Eén reactie
We moeten juist opkomen voor de chr. Waarden
M.a.w. het wordt tijd om op te staan en je stem te laten horen
In dit land. Wees moedig en sterk staat er in het boek Jozua. Zijn er nog wel helden in ons land.