Wet? Genade? Allebei?

---

Onlangs werd ik weer betrokken bij de discussie over Wet, genade of allebei? Om de een of andere reden houdt dit mensen bezig en blijft het een onderwerp van gesprek. Logisch? Ja, eigenlijk wel als je de tekenen der tijden herkent.

Maar is het nodig? Volgens mij niet, want mijns inziens is de Bijbel er duidelijk over. Eigenlijk werd ik in 2014 voor het eerst met dit onderwerp geconfronteerd. We waren op een groepsreis, en één van de deelneemsters bezocht een Messiasbelijdende Joodse geloofsgemeenschap. Zij hamerde op de wet, en dat was voor een aantal van ons aanleiding om nou eens uit te zoeken wat de Bijbel er over zegt.

Wet

Een snelle zoekopdracht leert dat het woord “wet” maar liefst 354 keer voorkomt in de NBG-vertaling en 374 in de Statenvertaling.

De “voorstanders” van het volgen van de wet hebben vaak urenlange studies paraat om u er van te overtuigen dat het voor u als christen essentieel is dat u de Joodse wet volgt en zich bijvoorbeeld laat besnijden. Ik zal geen namen noemen van organisaties die hier actief mee zijn, maar ik vraag me werkelijk af waar deze mensen de tijd vandaan halen om met bijna iedereen persoonlijk in discussie te gaan op de vele social media kanalen.

Eén keer heb ik zelfs een studie te zien gekregen die zou verklaren dat mijn voorouders onder aan de berg stonden toen de tien geboden werden gegeven en dat ik me dus maar beter aan de wet kon gaan houden omdat ik anders een groot probleem zou hebben.

Een ander geliefd onderwerp is het houden van de Sabbat. Vreemd genoeg vervangen zij die zelf meestal door de zaterdag, terwijl de Sabbat feitelijk van vrijdagavond tot zaterdagavond is. De zonsondergang is dan bepalend voor het moment van in gaan van de Sabbat en het einde er van.

Genade

Genade ligt wat eenvoudiger. Voorstanders van de genade stellen heel simpel dat wij als christenen iets gekregen hebben wat we niet verdienen: Eeuwig leven door Jezus Christus. Daar kunnen wij niets aan toevoegen, noch aan afdoen, dus we zijn klaar en moeten vertrouwen op Hem om in de Hemel te komen.

Aan die houding zit een risico. De gedachten dat het dus niet meer uitmaakt wat je doet, is dan al snel gevormd.

Eens gered, altijd gered

is een veelgehoord argument.

Een andere bekende dooddoener is “oordeel niet” of “wij mogen niet oordelen“, tot “God is liefde en accepteert iedereen zoals hij of zij of het is”

Is het echt zo simpel? Ten diepste wel. Genade is iets krijgen wat je niet verdient, niet kunt verdienen. Dus hoe wij ook ons best doen, we hebben de genade nodig om de Hemel binnen te komen.

“Dus jij denkt dat iedereen in de Hemel komt?” Nee. Met de hier benoemde subhoudingen maak je genade namelijk wel erg goedkoop, en dat terwijl Jezus de hoogste prijs betaalde die iemand kan betalen: Het kostte Hem Zijn Leven!

Allebei dan?

Moeten we ons dan zowel aan de wet houden en vertrouwen op genade? Dat lijkt me een lastige combinatie, want hoe kun je vertrouwen op zowel de wet als de genade tegelijk? Als je vertrouwt op de wet, dan betekent dat dat je de wet moet houden. Een overtreding van de wet is dan feitelijk een handeling van ongeloof.

Een overtreding van de wet wordt bestraft. Als je te hard rijdt of fout parkeert, krijg je een boete. Bij de aardse wet komen we daar (gelukkig) nog wel eens mee weg, maar bij God is de pakkans altijd 100%. De kans dat je er mee wegkomt is dus nihil.

Maar dat zou dan betekenen dat de genade in werking moet treden op het moment dat je de wet overtreedt. Dat betekent dus feitelijk dat je dan niet op de wet vertrouw, maar toch op de genade…

Dus vertrouwen op allebei kan niet, de één sluit de ander uit. En daarmee ontstaat een belangrijk dilemma.

Zelf doen!

Het zit zo in de mens. Zelf doen! Iedere ouder herkent het. Peuters roepen het zo vaak, en het resulteert meestal in een keuken onder de voedselresten van het peuterbord. Maar de volgende avond klinkt weer dezelfde roep door de keuken: Zelf doen!

En bij alle religies is het hetzelfde. Als mensen moet je jezelf de hemel in werken. Het enige geloof waar je dat niet bij hoeft is het christendom, en dat maakt het christendom gelijk ook uniek. Maar ook hier zien we weer steeds meer mensen “Zelf doen!” roepen.

Misschien is het een gevolg van ons wereldse denken wat steeds dieper in de kerk infiltreert. De aarde warmt op? Zelf doen!, en met de meest waanzinnige plannen en ideeën op de proppen komen. Half Nederland staat vol met windmolens, de Noordzee moest er aan geloven, het halve IJsselmeer. Het kostte miljarden aan subsidie, maar nog steeds wordt het overgrote deel van onze stroom door fossiele centrales opgewekt.

En dan heb ik nog maar even niet over CO2-opslag, zonnepanelen, 5 miljoen huishoudens die van het “gas los” moeten, 5,5 miljoen auto’s die vervangen moeten worden door exemplaren op batterijen, etc, etc.

Kunnen we het klimaatprobleem wel zelf oplossen? Steeds meer experts denken van niet!

Covid-19

Op het moment dat ik dit schrijf zitten wel midden in de Covid-19 ellende. Ik ga even niet in op de verschillende gedachten over het ontstaan van de pandemie, maar ook hier riep de mens “Zelf doen!” als enige oplossing en er kwamen in no-time vaccins op de markt die nogal wat vragen en kritiek opriepen.

Dit is ook niet de plaats om daar dieper op in te gaan, maar het gaat om het “Zelf doen!” van de mens.

In het verlengde van Covid-19 kwam het WEF met het plan van de Great Reset. Weer een “Zelf doen!”-plan van een klein groepje mensen die denken dat ze het beter weten dan de massa.

Zo kan ik tientallen voorbeelden opnoemen die allemaal duiden op vervulling van Bijbelse profetieën:

• De bouw van het “House of One” in Berlijn;
  Dit is een project om meerdere religies onder te brengen in één gebouw van aanbidding. Momenteel zijn hier een priester (katholiek), een rabbi (Joods) en een imam bij betrokken. Let op dat er (nog) geen dominee bij betrokken is, maar dat zal mogelijk niet lang meer duren.
• De promotie van “Chrislam”, wat al een aantal jaren speelt;
  Met name Rick Warren zet zich in voor een samensmelting van de islam het het christendom
• De opkomst van een totalitaire testsamenleving in bijna alle landen;
  Mensen kunnen alleen met een testbewijs nog gebruik maken van een groot deel van het economisch verkeer
• In het verlengde van het vorige punt is de voorbereiding voor het merkteken in volle gang.
  De technologie is er al. Steeds meer mensen laten een chip implanteren, al is het nog op beperkte schaal.
• Met de vaccinatie zagen we uitgerekend een minister van een christelijke” partij, die kinderen en ouders tegen elkaar uitspeelt;
  Hugo de Jonge claimde dat kinderen van 12 jaar en ouder die gevaccineerd willen worden, dit kunnen laten doen zonder toestemming van de ouders. Dit bleek juridisch toch wat anders te liggen.
• etc, etc.
  

Wet of genade?

Het is dus duidelijk dat beiden niet kan. Maar wie is het dan?

We kijken even naar Galaten 5:1-8

Opdat wij waarlijk vrij zouden zijn, heeft Christus ons vrijgemaakt. Houdt dus stand en laat u niet weder een slavenjuk opleggen. Zie, ik, Paulus, zeg u: indien gij u laat besnijden, zal Christus u geen nut doen. Nogmaals betuig ik aan ieder, die zich laat besnijden, dat hij verplicht is de gehele wet na te komen. Gij zijt los van Christus, als gij door de wet gerechtigheid verwacht; buiten de genade staat gij. Wij immers verwachten door de Geest uit het geloof de gerechtigheid, waarop wij hopen. Want in Christus Jezus vermag noch besnijdenis iets, noch onbesneden zijn, maar geloof, door liefde werkende. Gij liept goed. Wie is u in de weg gekomen, dat gij aan de waarheid niet meer gehoorzaamt? Die overreding kwam niet van Hem, die u roept.

Gal. 5:1-8

Daar staat nogal wat! Met name deze zin bezorgde mij kippenvel: “Gij zijt los van Christus, als gij door de wet gerechtigheid verwacht; buiten de genade staat gij.”

Dit betekent dus feitelijk dat als je tot geloof gekomen en alsnog kiest om jezelf terug onder de wet te plaatsen, je de genade kwijt raakt! ‘Als je je laat besnijden, dan ben je verplicht om de gehele wet na te komen’, staat er feitelijk letterlijk!

En dat is nogal wat, want dat was, is, geen mens gelukt. Juist daarom kwam Jezus, omdat wij mensen niet in staat zijn de wet te volbrengen. We hebben Zijn genade nodig om in de Hemel te kunnen komen!

Tegenwerpingen

Natuurlijk zijn er in elke gezonde discussie de nodige “ja maars”. Ik wil er een paar behandelen.

Als alleen genade belangrijk zou zijn, waarom is de wet er dan?
De wet doet zonde kennen. Dat is de functie van de wet. Zonder wet, geen zonde (Rom. 7:7). Maar in de Bergrede scherpt Jezus de wet voor gelovigen nog verder aan. Onder de wet van Mozes kon een man zijn vrouw een scheidbrief geven en was hij van haar af.

Jezus legt echter uit dat Mozes dat gedaan heeft vanwege de hardheid van de mensen hun harten. Het is dus nooit Gods bedoeling geweest. “Scheiden doet lijden”, en lijden is nooit het oorspronkelijke plan van God geweest.

Jezus zegt dat Hij niets af doet van de wet. Iedere jota en tittel zal blijven staan tot het einde der tijden.

Dat klopt. En als je kijkt naar wat er nu gebeurt, dan klopt het ook. De wet blijft bestaan, zowel voor christenen als voor Joden. Christenen zijn echter niet gebonden aan de wet, omdat zij de genade van Christus aan hebben genomen en weten dat zij niet in staat zijn om de wet te volbrengen. Geen enkel mens is dat!

De Joden die Christus niet als Messias hebben aangenomen, zijn dus automatisch nog steeds onder de wet. Voor heb geldt de wet nog steeds, en die zal dus ook blijven gelden totdat Christus wederkomt en zij hem wel als Messias aannemen.

De profetieën wijzen er ook op dat de Derde Tempel gebouwd zal gaan worden (alle materialen liggen al klaar!) en de offerdiensten weer zullen beginnen. Ook dat is onderdeel van de wet.

Egyptische christen laten zich besnijden

Wat iemand vanuit een bepaalde traditie doet, kun je nooit als leidraad nemen. De Bijbel moet hierin het laatste woord hebben! Er zijn wel meer christelijke tradities die niet-bijbels zijn. Dat wil niet zeggen dat zij niet goed zijn, of dat God ze afkeurt, of wat dan ook, maar over besnijdenis is de Bijbel heel duidelijk!

Nogmaals betuig ik aan ieder, die zich laat besnijden, dat hij verplicht is de gehele wet na te komen. Gij zijt los van Christus, als gij door de wet gerechtigheid verwacht; buiten de genade staat gij.

Gal. 5

Iets anders kan ik er dan toch echt niet van maken.

Gaan Egyptische christenen nu verloren? Dat zal ik niet zeggen, want ik ken de beweegreden van het laten besnijden niet. Is deze tekst uit de Egyptisch Bijbel verdwenen? Er is niet veel over te vinden, behalve dat besnijden in Egypte bij mannen al heel lang tot de Egyptische traditie behoort.

Het is dan niet zozeer een bewuste handeling van een christen die zichzelf weer onder wet plaatst, maar gewoon een al eeuwenoude traditie.

Er kunnen ook medische redenen zijn om iemand te besnijden. Ook dat is deze tekst natuurlijk niet van toepassing. Als opmerking tussendoor wil ik opmerken dat de Bijbel geen vrouwenbesnijdenis kent, zoals dat in veel andere culturen en de islam wel voorkomt!

Niet nieuw

De hele discussie over wet en/of genade is bepaald niet nieuw. In Handelingen werd deze discussie al gevoerd. Lees Handelingen 15 maar eens vanaf vers 4. Het is gelijk raak.

In vers 4 doen de apostelen nog enthousiast verslag van de wonderen die God deed onder de heidenen, maar gelijk in vers 5 staan er een aantal Farizeeën op en proberen de vreugde te roven en komen met de “wet van Mozes”. Er werd vergaderd (vs. 6), er was verschil van mening (vs. 7). Het lijkt wel 2021!

In vers 10 staat een opmerkelijke uitspraak:

Nu dan, wat stelt gij God op de proef door een juk op de hals der discipelen te leggen, dat noch onze vaderen, noch wij hebben kunnen dragen?

Hnd. 15:10

De apostelen erkennen dat niemand de wet heeft kunnen vervullen. Wat heeft het dan voor zin om dit juk op te leggen aan de heidenen? Denk hierbij ook aan de uitspraak van Jezus, “Mijn juk is zacht en Mijn last is licht” (Mt. 11:30). Hij zegt dit nadat Hij zei “Komt allen tot Mij die vermoeid en belast zijt”. (Mt. 11:28). Hij zei dit tot een groep mensen die het juk van de “wet van Mozes” torsten en deze niet konden volbrengen.

Nadat Simeon gesproken heeft, neemt Jakobus het woord en haalt de profetie aan dat God zal wederkeren en de vervallen hut van David weer op zal bouwen (Hnd. 15:16) en legt uit dat het Evangelie dus ook naar de heidenen gaat. Wat hij niet zegt, is dat deze profetie in feite ook de voorspelling is dat het Joodse volk over de hele wereld verspreidt zal worden, en dat de staat Israël later weer hersteld zal worden (1948).

Voor ons zijn de verzen 19 en 20 dan van belang.

Daarom ben ik van oordeel, dat men hen, die zich uit de heidenen tot God bekeren, niet verder moet lastig vallen,
maar hun aanschrijven, dat zij zich hebben te onthouden van wat door de afgoden bezoedeld is, van hoererij, van het verstikte en van bloed.

Hnd. 15:19, 20

In vers 28 wordt duidelijk dat deze stellingname niet uit de lucht is komen vallen, maar onder leiding van de Heilige Geest tot stand is gekomen. Wij hebben ons dus te houden aan 4 dingen die tegenwoordig al lastig genoeg zijn voor velen:

1. onthouding van wat aan afgoden is geofferd;
2. van bloed;
3. het verstikte;
4. van hoererij.

Het gaat te ver om hier alle vier de punten ook nog uit te diepen. Misschien dat dat nog eens onderwerp voor een andere studie wordt.

Samenvattend

De wet heeft als functie om de zonde te doen kennen. Christenen leven onder de genade. Dat betekent niet dat de wet volkomen zinloos is, maar wij zijn niet gebonden aan de wet zoals de Joden dat zijn. Overigens is onze maatschappelijke wetgeving nog steeds voor het overgrote deel gebaseerd op de judeo-christelijke wetgeving, dus in de dagelijkse praktijk houden we al veel van de wetten.

Bewuste besnijdenis met als doel het volgen van de wet, plaatsen je als christen weer terug onder wet. Je neemt afstand van de geschonken genade, en zult de hele wet moeten volbrengen! (Gal. 5)